การศึกษาการเลือกจุดติดตั้งที่ถูกต้องของเครื่องตรวจวัดแก๊ซรั่วและการเกิดเปลวไฟ
ในโรงงานอุตสาหกรรมที่ใช้แก๊ซไวไฟ และหรือแก๊ซพิษในกระบวนการผลิต จำเป็นต้องติดตั้ง Gas detector เพื่อตรวจสอบการรั่วออกภายนอกของแก๊ซไวไฟ หรือแก๊ซพิษ การตรวจสอบต้องทำตลอดเวลาเพื่อให้รู้ว่ามีแก๊ซรั่วหรือไม่ เพราะการรั่วของแก๊ซอาจจะเป็นสาเหตุให้เกิดระเบิด (Explosion) เพลิงไหม้ (Fire) การการขาดอากาศหายใจ เป็นอันตรายต่อบุคคล ทรัพย์สิน และสิ่งแวดล้อม
เครื่องมือวัดแก๊ซรั่วและการเกิดเปลวไฟ (F&G detector) มีประโยชน์ดังนี้
- เป็นการเตือนภัยให้รู้ล่วงหน้า ว่าได้เกิดแก๊ซรั่ว และเพลิงไหม้ จะได้ทำการแก้ไขทันท่วงที
- เป็นการป้องกันชีวิตจากอันตราย
- เป็นการป้องกันความเสียหายของทรัพย์สิน
- เป็นการป้องกันผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
- ลดเวลาการหยุดเครื่องจักรและความสูญเสีย
- สามารถทำงานโดยอัตโนมัติร่วมกับระบบดับเพลิงต่างๆ (Fire suppression)
- สามารถตรวจสอบอย่างต่อเนื่องได้ (Continuous monitor)
- สามารถทำให้สอดคล้องกับกฎและมาตรฐานด้านความปลอดภัย
- เป็นการป้องกันความเสี่ยงล่วงหน้า (Risk prevention)
- เป็นการปรับปรุงวัฒมธรรมด้านความปลอดภัยขององค์กร
F&G mapping คือการศึกษาปรากฎการของแก๊ซโดยการสมมุติการรั่วของแก๊ซและการเกิดเพลิงไหม้ตามสมมุติฐาน (Assumption) ที่คาดว่าจะเป็นไปได้ต่างๆ (Scenario) โดยระบุจุดที่มีโอกาศแก๊ซรั่ว การตรวจสอบการรั่ว ผลกระทบที่เกิดขึ้น และการป้องกันความเสี่ยง แล้วนำผลการวิเคราะห์มาประเมินหาจุดที่จะติดตั้ง Gas detector และจำนวนที่เหมาะสม
จุดที่เหมาะสมนการติดตั้ง Gas detector คือ จุดที่สามารถวัดแก๊ซรั่วในบริเวณนั้นได้อย่างถูกต้อง
F&G mapping study จะทำเมี่อเริ่มก่อสร้างโรงงานใหม่ เมื่อมีการปรับปรุงโรงงานหรือกระบวนการผลิต เมื่อพิจารณาแล้วเห็นว่าติดตั้งไม่เพียงพอ ติดตั้งในสถานที่ที่ไม่ถูกต้อง กระแสลมเปลี่ยน ไม่ครอบคลุมพื้นที่ที่คาดว่าแก๊ซั่วออกมาปกคลุม เกิดไฟไหม้เกิดขึ้นบ่อยๆ เป็นต้น
วัตถุประสงค์หลักในการทำ F&G mapping
โดยทั่วไป 95% ของการติดตั้ง F&G detector เพื่อวัดแก๊ซรั่วในอุตสาหกรรมจะทำอย่างไม่ถูกต้อง ไม่ทำตามคำแนะนำที่ถูกต้อง ไม่ว่าจำนวน ระยะห่าง และตำแหน่งที่ติดตั้ง คำแนะนำเช่น ISA -RP 12.14 Part II-1990 และ API Publication 2031 ก็หลีกเลี่ยงที่จะกล่าวถึงระยะห่างของ Gas detector ปล่อยให้บริษัทออกแบบทางวิศวกรรม ผู้รับเหมา เจ้าของโรงงานเป็นผู้ตัดสินใจเอง โดยพิจารณาจากผลการประเมินความเสี่ยง ซึ่งด้วยเหตุผลด้านค่าใช้จ่ายและกำไร ผู้รับเหมาจะติดตั้งให้น้อยที่สุด ผู้ใช้งานก็ไม่มีความรู้เพียงพอที่จะตรวจสอบ
ปัจจัยที่ต้องพิจารณาในการติดตั้ง F&G detector
1. จุดประสงค์ของเครื่องวัดแก๊ซ
- การวัดแก๊ซรั่ว
- การวัดแก๊ซในพื้นที่
- เป็นการป้องกันบุคคล (From toxic gas)
2. สภาพเงื่อนไขของสิ่งแวดล้อม (อุณหภูมิ, ความดัน, ความชื้น)
3. ความเร็วของแก๊ซ เครื่องวัดบางชนิดจะทำงานได้ดีที่ความเร็วแก๊ซค่าหนึ่ง
4. ทิศทางของการไหลของแก๊ซและกระแสลม มีผลให้เครื่องวัดแก๊ซรั่วอ่านค่าไม่ได้ ไม่ตรง
5. การสั่นสะเทือน การเกิดช๊อค และการป้องกันผลกระทบทางกล การสั่นสะเทือน การเกิดช๊อคจะส่งผลกระทบต่อการวัดเครื่องวัดแก๊ซรั่ว
6. การรบกวนของคลื่นไฟฟ้า (Electromagnetic interference - EMI) ต่อเครื่องวัดแก๊ซรั่วของอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ติดตั้งข้างเคียง
7. การรบกวนจากแก๊ซชนิดอื่นๆ ที่ไม่ต้องการวัด
8. การเข้าถึง (Accessibility) เพื่อการเดินเครื่องและบำรุงรักษา
9. ชนิดของแก๊ซ
- แก๊ซไวไฟ (Flammable gas)
- แก๊ซพิษ (Toxic gas)
- แก๊ซเหลว (Liquefied gas)
ความสำคัญในการทำ F&G mapping
- F&G mapping ทำให้ตัดสินใจได้ว่าจะติด Gas detector ตรงใหน กี่ตัว ระยะห่างเท่าไร ครอบคลุมพื้นที่แค่ใหน
- F&G mapping จะให้วิธีการและเครื่องมือในการศึกษาหาพื้นที่ที่ครอบคลุมการรั่วของแก๊ซ
เหตุผลในการทำการศึกษาจุดติดตั้ง F&G detector (F&G mapping study)
- เป็นการศึกษาจุดที่คาดว่าแก๊ซรั่ว การปล่อยแก๊ซในกรณีต่างๆ และอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้น และวิธีป้องกัน
- เพื่อดูว่าแก๊ซที่รั่วจะมีผลกระทบต่อระบบดับเพลิงที่มีอยู่แล้ว จะได้ปรับปรุงให้สอดคล้องกัน.
- ทำให้สามารถระบุบริเวณที่ปลอดภัยได้ (Safety zone) ระบบทางหนีไฟ และจัดทำแผนฉุกเฉินได้
- สามารถตรวจสอบได้แต่เนิ่นๆ ป้องกันการลุกลาม
- สามารถป้องกันชีวิตและทรัพย์สิน
- สามารถป้องกันความหายหะทางการเงินและเวลาหยุดเครื่อง
- สามารถหาผลกระทบ และความเสียหายต่อเนื่อง (Consequent damage)
- ป้องกันความเสี่ยงจากการเกิดไฟไหม้
มาตรฐานของการทำการศึกษาจุดติดตั้ง F&G detector
การศึกษาเพื่อทำ F&G mapping จะทำโดยอ้างอิงถึงมาตรฐานที่ยอมรับในอุตสาหกรรมเหล่านี้ คือ
- NFPA 72: National Fire Alarm and Signaling Code,
- API RP 14C: Recommended Practice for Analysis, Design, Installation, and Testing of Safety Systems for Offshore Production Facilities,
- NFPA 72E: Standard on Fire and Gas Detectors and Sensors,
- BS EN 54: Fire detection and fire alarm systems
- ISO 16530-1: Petroleum and natural gas Industries – Well integrity for operations on or offshore, etc.
แนวปฎิบัติที่ดีในการทำ F&G mapping
การศึกษา F&G mapping เหมือกการทำ Hazop (Hazard operation study) และการวิเคราะห์ความเสี่ยง (Risk study) เป็นข้อปฎิบัติที่ดี ซึ่งต้องทำระหว่างการก่อสร้างหรือก่อนการเดินเครื่องของโรงงาน การทำต้องทำโดยทีมของผู้มีความรู้และมีประสบการณ์ในการออกแบบ ก่อสร้าง เดินเครื่อง บำรุงรักษา และความปลอดภัยของกระบวนการผลิตนั้นๆ
ทีมงานจะมานั่งด้วยกัน ประชุมหาจุดที่แก๊ซจะรั่วได้ เช่นวาล์ว ข้อต่อ (Flange) อุปกรณ์ เป็นต้น สมมุติจำลองสถานการณ์หลายเหตุการ ทำการวางจุดติดตั้ง และจำนวน F&G detector ที่เหมาะสม จุดที่วิกฤติ ต้องดูแลเป็นพิเศษ
การติดตั้งให้ครอบคลุมบริเวณแก๊ซรั่วจะตัดสินใจลำบาก เพราะโรงงานมีหลายระดับชั้น มีเครื่องจักและระบบท่อที่สลับซับซ้อน มีหลายแก๊ซ มีกระแสลมพัดในทิศทางไม่แน่นอน เป้นต้น การตัดสิบใจให้มีความพอดี ไม่เสียค่าใช้จ่ายมากเกินไป จึงต้องอาศัยผู้รู้ และมีประสบการณ์จริงในการทำ F&G mapping
เทคนิคในการศึกษา F&G mapping
กระบวนการศึกษาเพื่อประเมินความเสี่ยง
ข้อปฎิบัติที่ดีของการทำ F&G mapping
ข้อเสียของการใช้ F&G mapping แบบต่างๆ
ตัวอย่างของการปฎิบัติที่ไม่ถูกต้อง
MSA Safety เป็นผู้เชี่ยวชาญในระบบวัดแก๊ซรั่ว และการเกิดเพลิงใหม้ รับบริการการศึกษา และให้คำปรึกษาในการทำ F&G mapping
บริษัทไอดีล เป็นตัวแทนการขายและการบริการของสินค้า Gas detector ของแบรนด์ MSA, General Monitor, Gassonic และ Sensceint, Volatile gas monitor (VOC) จากแบรนด์ GDS Instrument และ Continuous emission monitoring system (CEMS) จากแบรนด์ DXG สินค้าเหล่านึ้เป็นแบรนด์ที่มีชื่อเสียงระดับโลก เป็นสินค้าที่มีคุณภาพ ได้รับการรับรองจากสถาบัน IEC, ISO, CE, ISA ..เป็นต้น มีใช้งาน ติดตั้งในโรงงานอุตสาหกรรมอย่างแพร่หลายทั่วโลก
สนใจสินค้า หรือบริการการทำ F&G mapping หรือต้องการปรึกษา ติดต่อ บ. ไอดีล ควอลิตี้ โซลูชั่น จำกัด